Bebeklerde Gözyaşı Kanal Tıkanıklığı

Normal şartlar altında üst göz kapağının dış kısmında yer alan gözyaşı bezleri tarafından salgılanan yaş, emilerek gözyaşı kesesine doğru ilerler ve burun köküne yakın 2 küçük gözyaşı kanalından geçerek burun boşluğuna akar. Ancak gözyaşı kanalında bir tıkanıklık olması halinde gözyaşı, göz kapaklarının altında birikmeye başlar ve yanağa doğru şişlik yapar. Şişmenin yanı sıra enfeksiyon gibi problemlerle birlikte gözde çapaklanma, kızarma ve ağrı görülür.

Gözyaşı Tıkanıklığının Nedenleri

Bebeklerde gözyaşı kanalı tıkanıklığının nedeni bebeğin anne karnındaki gelişimini esnasında gözyaşı kanallarının oluşumunun tamamlanmamış olmasıdır. Anne karnındayken gözyaşı kesesinin buruna açıldığı yerdeki zarın delinmesi gerekir. Bu durum tamamlanmadan doğan bebeklerde gözyaşı kanalı tıkanıklığı görülmektedir. Ancak, yeni doğan bebeklerin çoğunda bu ince zar ilk 2 ay içinde açılmakta ve göz yaşı tıkanıklığı problemi ortadan kalkmaktadır.

Gözyaşı kanalı tıkanıklığı çocuklarda ve yetişkinlerde de enfeksiyon ve travma gibi çeşitli sebeplere bağlı olarak görülebilmektedir.

Gözyaşı Tıkanıklığının Belirtileri

• Göz yaşarması
• Çapaklanma
• Kızarıklık
• Burun köküne basılınca gözden iltihap gelmesi
• Burnun göz kapaklarına doğru olan kısmı ile göz kapaklarının altında şişlik
• Ağrı

Aileler genellikle, bebeklerde gözlerin sulanması ve gözyaşının birikmesinden bu rahatsızlığın farkına varmaktadırlar. Bebekte bu belirtilerden birine bile rastlanması halinde mutlaka teşhis için bir göz doktoruna başvurulmalıdır.

Gözlerde yaşarma ve çapaklanma şikayetleri ile getirilen bebek ve çocukların % 8 ile 15’inde problem göz yaşı kanalı tıkanıklığı olmaktadır.

Gözyaşı Kanalı Tıkanıklığı Tedavisi

Gözyaşı kanalı tıkanıklığı bebeklerde görülmesi halinde bazen kendiliğinden geçebilmekte bazense tedavi edilmesi gerekmektedir. Her halükarda teşhis konulması ve izlenecek tedavinin aşamasının belirlenmesi için mutlaka bir göz doktoruna başvurulmalıdır.

Gözyaşı kanalı tıkanıklığı tedavisinde izlenecek ilk yol 4 ay gözyaşı kesesine doğru masaj uygulanması yapılmasıdır. Masaj, burun kökünden, aşağı doğru sıvazlayarak yapılır. Bu masaj hareketi günde 4 kez tekrarlanmalıdır. Bu masaj ve organın gelişimi ile kendiliğinden açılma ihtimali oldukça yüksektir.

Ancak bu masajın doğru bir şekilde uygulanmasının önemini de vurgulamak gerekmektedir. Yanlış masaj uygulamaları sorunun daha da büyümesine yol açabilir. Bu nedenle hem dikkatli olunmalı hem de doktorun söyledikleri harfiyen dinlenmeli ve uygulanmalıdır.

Masaj tedavisinin %95 oranında başarıyla sonuçlandığı görülmektedir.

Masaj tedavisinin yanı sıra;

gözde çapaklanma olması durumunda doktor tarafından reçete edilen antibiyotikli göz damlaları kullanılmaktadır.

Dört veya 6 ayın sonunda göz kanalı tıkanıklığı halen devam ediyor, gözdeki yaşarma geçmiyorsa ‘’sondalama’’ adı verilen tedavi yöntemine başvurulmaktadır.

Ortalama olarak 3 dakika süren bu işlem erken dönemde anestezi vermeden geç dönemde ise genel anestezi altında uygulanır. Tıkanıklık sonda dediğimiz bir alette girilerek cerrahi müdahale ile açılır. İlk sondalamadan sonuç alınamazsa, işlemden 2 ay sonra 2. Sondalama işlemi uygulanabilmektedir.

Gözyaşı kanalı tıkanıklığının halen giderilmediği nadir görülen vakalarda göz yaşı kanalı, ameliyat ile açılır. Gözyaşı kanalı ameliyatı “dakriyosistorinostomi” olarak da adlandırılmaktadır.