Gözyaşı Yolları Cerrahisi

Gözyaşı yolları, alt ve üst göz kapaklarının iç kısmında iki kanaldan başlayarak göz yaşı kesesini oluşturur. İnce bir kanal vasıtası ile burun boşluğuna açılır. Göz yaşı kanalında herhangi bir tıkanıklık meydana gelmesi durumunda gözyaşı gözde birikmeye başlamaktadır. En yaygın karşılaşılan göz yaşı yolları hastalıkları da göz yaşı kanalı tıkanıklığı ve göz kuruluğudur.

Göz Kuruluğu Neden Olur?

Yaşın ilerlemesine bağlı olarak göz yaşı üretiminin azalması, alerji ve kullanılan ilaçlar göz kuruluğuna neden olan başlıca sebepler arasındadır. Göz kuruluğuna yol açan ilaçlar ise idrar artırıcı ilaçlar, kalp ilaçları, tansiyon ilaçları, alerji ilaçları, uyku hapları, sinir ilaçları ve ağrı kesiciler olarak sıralanabilir.

Kadınlarda, erkeklere oranla daha fazla görülmektedir. Özellikle menopoza doğru göz yaşında azalma meydana gelir.

Göz Kuruluğu Belirtileri

• Gözlerde batma ve yanma hissi
• Kaşıntı
• Gözden gelen yapışkan salgı
• Sigara dumanı ve rüzgarda gözlerin rahatsız olması
• Aşırı sulanma
• Kontakt lens kullanımının zorlaşması

Göz Kuruluğu Tedavisi

Göz kuruluğu tedavisinde öncelikle nedene yönelik bir yol izlenmelidir. Eğer göz yaşı kuruluğunu ilaç kullanımı tetiklediyse, konu ile ilgili doktorlara da danışarak, o ilacın kullanımının azaltılarak durdurulması ya da muadili ile değiştirilmesi gibi yollara baş vurulmaktadır.

Göz yaşı kuruluğu tedavisinde, göz yaşı kuruluğunun nedeni kadar türü de önemli olmaktadır. Göz yaşı çok az olmayabilir ancak, kişide göz yaşı kuruluğu şikayetleri görülebilir. Bu durumda göz yaşının kalitesinde bir sorun vardır ve uygulanacak olan tedavi göz yaşının kalitesini artırmaya yönelik olmalıdır.

Göz kuruluğu tedavisinde baş vurulan ilk yöntem suni göz yaşı damlalarıdır.  Ancak suni göz yaşı damlaları elbette reçetesiz kullanılmamalıdır. Göz doktoru tarafından göz kuruluğu tanısı konmuş olan hastalar bu damlaları kullanmalıdır.

Göz kuruluğu tedavi edilmediğinde kişi kendini daima yorgun ve uykusuz hisseder.

Gözyaşı Kanalı Tıkanıklığı

Göz yaşı yollarının herhangi bir nedenle tıkanması ile oluşan göz yaşı tıkanıklığı bebeklerde ve yetişkinlerde görülebilmektedir. Bebeklerde görülme nedeni anne karnında göz yaşı kanallarının gelişiminin henüz tamamlanmadan bebeğin doğması olmaktadır. Bu durumda göz yaşı kanalı kendiliğinden açılabileceği gibi masajla veya cerrahi müdahalelere baş vurarak da açılabilmektedir. Çocuklar ve yetişkinlerde ise tekrarlayan enfeksiyonlar, göz yaşı kesesi taşı, sinüzit ve travma göz yaşı kanalı tıkanıklığına yol açabilmektedir.

Gözyaşı kanalı Tıkanıklığının Belirtileri

• Gözlerde aşırı sulanma
• Sık sık çapaklanma
• Burun köküne basıldığında gözden iltihap gelmesi
• Burun kökünde şişlik

Gözyaşı Kanalı Tıkanıklığı Tedavisi

Göz yaşı kanalı tıkanıklığı tedavisi tıkanıklığın nedeninin doğumsal mı yoksa edinsel mi olduğuna göre değişiklik göstermektedir. Doğumsal olması durumunda bebeğe ilk aylarda masaj tedavisi uygulanmaktadır. Masaj burun kökünden aşağı doğru sıvazlama şeklinde uygulanır. Günde 3 – 4 kez yapılması gerekmektedir. Kanalın masaj uygulaması ile kendiliğinden açılma ihtimali yüksektir.

Benim yaklaşımımda 6 ayın sonunda göz yaşı kanalı kendiliğinden açılmıyorsa sondalama yöntemine baş vurulmalıdır. İlk sondadan sonra şikayetlerin düzelmemesi halinde sondalama işlemi tekrarlanabilmektedir. Sondalama ile de düzelmenin sağlanmadığı durumlarda hastaya balon katater ile dilatasyon ve tüp entübasyonu uygulanmaktadır. Tüm bu işlemler ile sonuç alınamaması durumunda ise göz yaşı kanalı cerrahi müdahale yani ameliyat ile açılır.

Göz yaşı kanalı tıkanıklığının doğumsal olmadığı yani edinsel olduğu durumlarda ise tedavi seçeneği cerrahi olmaktadır. Ameliyat ile göz yaşı kesesi ile burun boşluğu arasına yeni bir yol açılmaktadır. Bu amaca yönelik uygulanan ameliyat teknikleri ise değişiklik gösterebilmektedir.

Göz yaşı kanalı tıkanıklığı ameliyatı üç şekilde uygulanabilmektedir:

External dakriyosistorinostomi: Ciltten yapılan kesi ile gerçekleştirilir ve ameliyat esnasında burun ile göz arasına cilt kesisi yapılır. Buradan girilerek burun ile göz yaşı kesesi arasında yol açılır. En yüksek başarı bu yöntem ile elde edilmektedir. Ancak cilt üzerinden kesi yapılması hastalar için kozmetik nedenlerle endişe uyandırabilmektedir fakat estetik dikiş ile fazla belli olmayabilir.

Endoskopik dakriyosistorinostomi: Endoskop yardımı ile burun içinden yapılan bir ameliyat çeşididir. Kozmetik açıdan daha çok tercih edilmektedir.

Transkanaliküler lazer dakriyosistorinostomi: Son yıllarda uygulanmaya başlayan bir yöntemdir. Göz yaşı kanalının göz tarafındaki kanaliküllerin içerisinden girilerek lazer aracılığı ile gerçekleştirilir. Lazerden yararlanılarak kanal ile burun arasında yeni bir delik açılmaktadır. İşlem aynı zamanda endoskop ile sürekli izlenmekte ve böylece deliğin yeri ve büyüklüğü istenilen şekilde ayarlanabilmektedir.